3 | Lokale vormen van opvang en wonen
Mensen opvangen en ondersteunen in de eigen woonplaats: dat is de insteek van lokale crisisopvang. In de eigen omgeving hebben mensen immers betere toegang tot hun eigen sociale netwerk en kennen zij de weg. Daarom hebben wij woningen voor crisisopvang van dakloze alleenstaanden, jongeren en gezinnen van Lisse en Noordwijk tot Wassenaar en Voorschoten, en in het hele gebied daartussen. Met ambulante begeleiding bij opvang en beschermd wonen zijn wij inmiddels te vinden in heel Zuid-Holland.
Overal in de buurt
De Binnenvest begeleidt cliënten steeds meer ambulant in hun eigen woonomgeving. Dit geldt voor mensen die beschermd of begeleid wonen én mensen die dakloos (dreigen te) worden. Zelfstandig wonen en deel uitmaken van de gemeenschap in je eigen buurt, wijk of gemeente: dat is voor elk mens belangrijk, en zeker ook voor onze cliënten.
We vinden het belangrijk dat onze cliënten ook een goede buur zijn en hebben daarom geregeld contact met buurtbewoners. Ambulante begeleiding is een specialistische vorm van zorg, die vraagt om flexibiliteit en kennis van zaken. Een goede samenwerking met andere organisaties op het gebied van welzijn, eerstelijns zorg en gespecialiseerde zorg is hierbij nodig.
Veerkracht
Ondanks de groeiende woningnood zoekt De Binnenvest naar manieren om dakloze mensen toch snel onderdak te brengen. Zeker voor gezinnen maar ook voor alleenstaanden is het belangrijk om eerst een woning te hebben, om vandaaruit verder te kunnen werken aan herstel. Het liefst staat die woning in de eigen woonplaats en is het eigen netwerk dichtbij.
In 2020 werden gezinsbegeleiders getraind in de methodiek Veerkracht voor gezinnen, omdat kinderen in de maatschappelijke opvang meer individuele aandacht nodig hebben. Onze begeleiders organiseren extra hulp in samenwerking met de Jeugd & Gezin teams waar nodig.
Preventie
In 2020 was de hulpverlening aan gezinnen nog sterker gericht op preventie. De inzet bij een relatiebreuk is dat de ouder die de hoofdzorg voor de kinderen heeft in de woning blijft en de andere ouder uit de woning vertrekt.
Die aanpak heeft effect: minder gezinnen komen daardoor in de gezinsopvang terecht. Ketenpartners en De Binnenvest vinden elkaar steeds vaker in dit soort trajecten.
Jongeren in de decentrale opvang
Met deelname aan het Landelijk Actieprogramma 'Dak- en Thuisloze Jongeren' zoekt De Binnenvest naar de juiste zorg voor dakloze jongeren en een passende plek. Dat is nodig, want het aantal dakloze jongeren neemt toe; vaak is er ook extra aandacht en zorg nodig.
In 2020 zagen wij een toename van het aantal dakloze jonge vrouwen. We zijn voor hen op zoek naar een geschikte locatie voor tijdelijk verblijf.
Zorgmijders en zwerfjongeren
Tijdens de coronacrisis zijn extra inspanningen verricht – ook in de weekenden en ’s avonds – om zorgmijdende buitenslapers naar zorg te leiden. Het outreachend team in Leiden heeft 75 mensen opgespoord en begeleid in 2020.
Verder is, samen met jeugdzorgorganisatie Cardea en de gemeente Leiden, een plan ontwikkeld (Next Chapter) om zwerfjongeren te bereiken en te begeleiden naar gespecialiseerde vormen van zorg.
Beschermd wonen in Alphen24
Alphen24 groeide in 2020 uit tot een stabiele woonvoorziening voor tijdelijk beschermd wonen, op zelfstandige basis, in Alphen aan den Rijn. Alphen24 is nu een locatie met zelfstandige woonunits met 24 uur per dag zorg en toezicht. De meeste cliënten verblijven op deze locatie op basis van een scheiding van wonen en zorg: zij hebben een tijdelijke huurovereenkomst en een zorgoverkomst.
Anderhalve meter afstand vanwege corona
Een strategisch crisisteam, in samenwerking met operationele crisisteams voor de locaties en ambulante teams, handelde snel om telkens aan de (veranderende) coronaregels en RIVM-richtlijnen te kunnen voldoen. Dit gebeurde in nauwe samenwerking met de gemeente Leiden. Een ingrijpende richtlijn was de zogenaamde verdunning: op de locatie Nieuwe Energie (dag- en nachtopvang) moesten vanwege de coronacrisis de bedden in de opvang minstens 1,5 meter uit elkaar gezet worden. Dit was fysiek onmogelijk, zodat nieuwe locaties moesten worden gevonden. Dit vergde veel overleg met de gemeente Leiden, woningcorporaties en buurtbewoners.
Na een tijdelijke oplossing met hulp van woningcorporatie Portaal zijn binnen een redelijk korte termijn twee extra locaties gevonden waar veel cliënten ondergebracht konden worden op een verantwoorde manier.
Een nieuw concept voor opvang
In de coronacrisis kregen we een extra locatie in Leiden, een leegstaand schoolgebouw waar kleine eenpersoons kamers waren ingebouwd en een grote keuken. Hier konden we in met opvang in zelfbeheer experimenteren, een nieuw concept voor de opvang (zie hoofdstuk 4).
